Stiefouderadoptie
Nieuw samengestelde gezinnen komen vandaag de dag meer en meer voor. Stiefouders - ook soms plusouders genoemd – behandelen hun stiefkind steeds vaker als hun eigen kind. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de vraag soms valt: “Kan ik mijn stiefkind adopteren en wat zijn de gevolgen hiervan?”
Deze blogpost geeft beknopt weer hoe je jouw stiefkind kan adopteren en wat de gevolgen zijn van een stiefouderadoptie.
Wat is een stiefouderadoptie of adoptie door plusouder?
Een stiefouderadoptie is een specifieke vorm van een adoptie. Adoptie zorgt voor een juridische ouderschapsband door middel van een rechterlijke beslissing. Wil je jouw stiefkind of pluskind adopteren? Bekijk dan de verschillende vormen van adoptie die mogelijk zijn en lees de voorwaarden die gelden. Voor juridisch advies of bijstand kan je ons vrijblijvend contacteren.
Vormen van stiefouderadoptie
Er bestaan twee vormen van adoptie om het kind van de partner te adopteren:
1. Gewone adoptie stiefkind of pluskind
De gewone adoptie is een aanvulling op de bestaande oorspronkelijke afstamming en kan zowel bij een minderjarig als meerderjarig stiefkind.
De banden met de oorspronkelijke familie blijven in dit geval behouden en het kind wordt geen volwaardig lid van de familie van de stiefouder. Er ontstaat dus geen juridische band tussen het stiefkind en de verwanten van de stiefouder.
2. Volle adoptie stiefkind of pluskind
Bij volle adoptie van het stiefkind wordt de band met de oorspronkelijke familie volledig verbroken. In tegenstelling tot de gewone adoptie, wordt het stiefkind bij volle adoptie juridisch wél een volwaardig lid van de familie van de stiefouder.
Belangrijk daarbij op te merken, is dat bij een stiefouderadoptie het kind wel nog steeds lid blijft van de oorspronkelijke familie van de echtgenoot of samenwonende partner van de stiefouder (de eigen moeder of vader).
Voorwaarden stiefouderadoptie of adoptie door plusouder
Eerst en vooral zijn er de voorwaarden geldig voor het adopteren van jouw stiefkind. Een stiefouderadoptie kan enkel ingesteld worden onder volgende algemene voorwaarden:
- er is sprake van een wettige reden die niet strijdig is met de openbare orde of een andere wettelijke bepaling van dwingend recht.
- de adoptie kan alleen ingesteld worden als dit in het belang van het kind is.
- het voordeel voor de stiefouder of het kind mag niet disproportioneel zijn tegenover het nadeel van een andere persoon (zoals de oorspronkelijke ouder).
- is er sprake van een minderjarig stiefkind, dan moet de stiefouder door de rechtbank bekwaam en geschikt bevonden zijn. Hiervoor zal men gedurende het voorbereidingsprogramma een sociaal- en psychologisch maatschappelijk onderzoek uitvoeren.
Naast de instellingsvoorwaarden zijn er ook een aantal leeftijdvereisten die moeten voldaan zijn. Deze vereisten wijken af van de gewone adoptieregels.
Afhankelijk van de leeftijd van de stiefouder:
Een stiefouder die wil overgaan tot adoptie van zijn of haar stiefkind moet minstens 18 jaar oud zijn én minstens tien jaar ouder zijn dan het stiefkind. Daarnaast moet het stiefkind zelf ook minstens twee maand oud zijn.
Afhankelijk van de leeftijd van het stiefkind, is er een vereiste toestemming:
- Adoptiekind is 12 jaar of ouder:
De instemming van het kind is in dit geval vereist en houdt een vetorecht in. Als er sprake is van een meerderjarig stiefkind met een echtgenoot of een partner, dan moet deze laatste in principe ook instemmen met de adoptie. De oorspronkelijke ouders van een meerderjarig stiefkind moeten hun toestemming niet geven, maar hun advies is wel vereist.
- Adoptiekind is jonger dan 12 jaar:
In dit geval is de instemming van het kind niet nodig. In principe moeten beide oorspronkelijke ouders instemmen bij de stiefouderadoptie van een minderjarig kind, maar dit is niet altijd het geval. Indien uit het maatschappelijk onderzoek blijkt dat de oorspronkelijke ouder zich niet meer om het kind heeft bekommerd of dat er een gevaar is voor de gezondheid, veiligheid of zedelijkheid van het kind, dan kan men ook zonder instemming van de oorspronkelijke ouder overgaan tot stiefouderadoptie.
De gevolgen van stiefouderadoptie
Er kan sprake zijn van een naamswijziging. Als het kind 12 jaar of ouder is dan moet het stiefkind hiermee instemmen. Bij een gewone adoptie moeten ook de oorspronkelijke ouders instemmen met deze naamswijziging.
Ook het ouderlijke gezag wijzigt als er sprake is van een minderjarig kind. In principe heeft de stiefouder gezamenlijk ouderlijk gezag samen met zijn of haar echtgenoot of samenwonende partner. De andere oorspronkelijke ouder verliest zijn of haar ouderlijk gezag.
Daarnaast is er ook de onderhoudsverplichting die in beide richtingen werkt.
Bij een gewone adoptie hebben ook de oorspronkelijke ouders nog een onderhoudsverplichting, maar enkel wanneer de stiefouder niet aan zijn of haar verplichting kan voldoen.
Bij een volle adoptie daarentegen is dit niet het geval aangezien de band met de oorspronkelijke familie verbroken is.
Ook bij het erfrecht is het onderscheid tussen gewone en volle adoptie van belang:
- Bij een gewone adoptie erft het geadopteerde kind niet alleen van de stiefouder (niet van de familieleden van de stiefouder), maar behoudt het stiefkind ook zijn of haar erfrecht in de oorspronkelijke familie.
- Bij een volle adoptie heeft het stiefkind dezelfde erfrechten zoals de eigen kinderen van de stiefouder, maar heeft het enkel erfrechten bij één van de oorspronkelijke ouders, namelijk de echtgenoot of samenwonende partner van de stiefouder.
Ten laatste zijn er ook specifieke huwelijksbeletselen voor het geadopteerde kind. Zo is een huwelijk verboden tussen het stiefkind en de stiefouder en zijn of haar afstammelingen. Ook de huwelijksbeletselen binnen de oorspronkelijke familie blijven gelden.
Conclusie
Wenst u uw stiefkind te adopteren of denk je dat stiefouderadoptie iets voor jullie is?
Contacteer dan meester Stijn Braeye vrijblijvend en beroep op zijn kennis en expertise in familierecht. Contacteer meester Braeye per e-mail of rechtstreeks op het nummer 051 25 25 04.
Contacteer Stijn Braeye voor juridisch advies
Terug naar overzicht