Is een pedagogische tik strafbaar?

Wat is een pedagogische tik?

Een pedagogische tik of corrigerende tik is een term die wordt gebruikt om een ​​lichte fysieke straf te beschrijven die wordt toegepast door een ouder of opvoeder om een kind te corrigeren of te disciplineren. Het idee achter een pedagogische tik is dat het kind op deze manier leert wat wel en niet acceptabel gedrag is.
 

Is een pedagogische tik strafbaar?

De Belgische wetgeving voorziet in het strafwetboek een gevangenisstraf en een geldboete voor wie ‘opzettelijke verwondingen of slagen toebrengt’. De straffen worden zwaarder als het over minderjarige kinderen gaat of als je als vader of moeder de slagen toedient.

In de praktijk aanvaarden de rechtbanken wel een tuchtingsrecht voor de ouders, de ‘pedagogische tik’.

De pedagogische tik is “een lichte fysieke handeling, beperkt in de tijd, gesteld met de intentie het (gedrag van het) kind te corrigeren of te controleren”.

De pedagogische tik impliceert licht geweld. Het gaat dus niet om ernstige vormen van de kindermishandeling.

“De ouder die zijn/ haar kind een pedagogische tik geeft, stelt delictstypisch gedrag. De tik kan vooreerst strafbaar zijn als opzettelijke slagen of verwondingen (art 398 Sw.).

Een oorveeg is een slag, een schram of een blauwe plek een verwonding. Het opvoedingsmotief ontneemt de feiten hun strafbare karakter niet. Als de tik geen slag uitmaakt noch een verwonding tot geval heeft, kan de ouder strafbaar zijn wegens feitelijkheden. (art. 563, 3° Sw).”
 

Argumenten voor een pedagogische tik

De pedagogische tik kan strafrechtelijk gesanctioneerd worden, terwijl het gedrag van de ouder soms strafrechterlijk gerechtvaardigd kan worden met argumenten.

“Een rechtvaardigingsgrond ontneemt de wederrechtelijkheid aan een misdrijf, een principieel ontoelaatbare gedraging wordt aanvaardbaar door de omstandigheden die het feitencomplex omringen”

Zo kan er gewezen worden op het ouderlijk gezag die ouders waarnemen. De artikelen 391 e.v. BW leggen de ouders de wettelijk plicht op tot opvoeding van hun kinderen. Het geven van opvoeding houdt ook het sanctioneren van een fout in.

Natuurlijk zijn er grenzen aan dit ouderlijk tuchtingsrecht. Fysiek geweld is vandaag slechts gerechtvaardigd zijn wanneer geen enkel ander middel invloed heeft op het kind en indien het gebruikte geweld niet schadelijk blijkt voor het kind.

Verder kan soms ook gewezen worden op de noodtoestand als rechtvaardigingsgrond voor de pedagogische tik. De noodtoestand wordt ingeroepen wanneer het plegen van een misdrijf noodzakelijk was ter bescherming van iemands leven of goederen. Fysieke beschermingsmaatregelen kunnen noodzakelijk zijn, gevaarlijk en/of risicovol gedrag mag niet genegeerd worden. 

Tot slot dient er ook aandacht gevestigd te worden op overmacht.

Wanneer een bepaalde situatie het een ouder onmogelijk maakt anders te handelen, wanneer het dus geen kwestie is van zelf kiezen, maar wel een kwestie van gedwongen te worden tot keuze, dient de kwalificatie van overmacht (morele dwang) toegepast te worden.
 

Conclusie

Ieder strafdossier vereist een persoonlijke benadering, iedere partij heeft zijn eigen verhaal. Zeker in een gezinscontext moet alles met de nodige nuance benaderd worden en correct juridisch afgetoetst worden.
 

Contacteer ons advocatenkantoor

Heb je vragen over de pedagogische tik, over slagen en verwondingen of kindermishandeling? 
Contacteer meester Michiel Van Eeckhoutte via vaneeckhoutte@vbadvocaten.be

Deze blog geeft een juridische benadering, geen pedagogische.
 
 



Terug naar overzicht