Erfenis bij wettelijk samenwonen
Wettelijk samenwonen brengt vaak een gevoel van verbondenheid en gedeelde verantwoordelijkheid met zich mee. Toch is het belangrijk om niet voorbij te gaan aan de juridische aspecten, met name als het gaat om de erfrechten van de wettelijk samenwonende partner.
Achter de schijnbaar eenvoudige regelingen schuilen echter tal van pijnpunten die aandacht verdienen. Het gebrek aan specifieke bescherming voor partners bij wettelijk samenwonen kan leiden tot onvoorziene complicaties en conflicten, waarbij emotionele en financiële belangen op het spel staan.
Het is dan ook essentieel om deze kwesties grondig te begrijpen en passende maatregelen te nemen om eventuele risico's te minimaliseren.
Wat is wettelijk samenwonen?
Wettelijk samenwonen is een officiële juridische status voor koppels die ervoor kiezen om hun relatie op een formele manier te registreren. Door wettelijk samen te wonen, kunnen koppels genieten van bepaalde juridische en financiële voordelen. Het geeft partners wettelijke bescherming op het gebied van erfopvolging, gezamenlijke belastingaangifte, en medische beslissingen, om er maar een paar te noemen.
Erfrecht wettelijk samenwonende partner
Wat als de partner sterft? Wanneer de wettelijk samenwonende partner met de erflater samengewoond heeft en met hem of haar een verklaring van wettelijke samenwoning heeft afgelegd op de burgerlijke stand, dan is hij of zij erfgenaam.
De wettelijk samenwonende partner erft het vruchtgebruik op de gezinswoning en de meubelen die er zich in bevinden. Hij of zij mag geen afstammeling zijn van de erflater. Op die manier treedt de wettelijk samenwonende partner automatisch in het bezit van de rechtsvoorganger van de goederen die hij/zij erft.
Testament wettelijk samenwonenden
Hoewel wettelijk samenwonen automatisch invloed heeft op het erfrecht, kan het verstandig zijn om een testament op te stellen. Met een testament kan je jouw wensen op maat vastleggen en afwijken van de wettelijke regels. Dit is vooral relevant wanneer je specifieke goederen of geld aan andere familieleden wilt nalaten, of wanneer je de verdeling van jouw nalatenschap anders wilt regelen dan de wettelijke regeling voorschrijft.
Daarbij moet je rekening houden met de “reserve” van de kinderen.
Wat is de reserve van de kinderen?
De reserve is een deel van het vermogen dat voorbehouden is voor de langstlevende echtgenoot/echtgenote en/of de kinderen. Met andere woorden, dit deel mag men niet wegschenken of via testament nalaten aan andere personen. De grootte van de reserve en dus het deel waarover je wel mag beschikken is veranderd sinds 1 september 2018.
De reserve bedraagt vandaag de helft van het vermogen. Dat betekent dat mensen vrij beschikken over de helft van hun vermogen en het kunnen schenken of legateren via een testament. Daarentegen moeten ze de andere helft voorbehouden voor hun reservataire erfgenamen.
Bovendien kunnen de partners elkaar minder geven dan wat de wet voorziet. Zo kan de duur worden beperkt van het vruchtgebruik of kan men verhinderen dat de langstlevende de woning verhuurt,... Het wettelijk vruchtgebruik kan door de partner ook helemaal worden uitgesloten.
Pas op! Wie met de overledene samenwoonde, zonder de verklaring van wettelijke samenwoning te hebben afgelegd, is geen wettige erfgenaam. Wil u toch van elkaar erven? Dan maakt u best een testament op.
Tot slot komt de nalatenschap toe aan de Staat, wanneer er geen erfgenamen zijn.
Juridisch Advies
Wettelijk samenwonen heeft onmiskenbaar invloed op het erfrecht. Het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de gevolgen van wettelijk samenwonen en om jouw wensen duidelijk vast te leggen in een testament. Als advocatenkantoor staan wij klaar om jou te adviseren en te begeleiden bij het begrijpen van de wetgeving rondom wettelijke samenwoning en erfrecht.
Neem gerust contact op met Meester Stijn Braeye voor meer informatie en juridisch advies op maat.
Terug naar overzicht